PROXECTO: TAMÉN EN GALEGO EN BECERREÁ

 TAMÉN EN GALEGO EN BECERREÁ

UN PROXECTO INNOVADOR E MULTIDISCIPLINAR QUE PRETENDE AUMENTAR A PRESENZA DO GALEGO EN BECERREÁ E A CONTORNA

O proxecto “Tamén en galego” ten como finalidade fomentar o uso do galego e darlle visibilidade tanto a nivel formal como escrito en todos os ámbitos públicos e privados, empresariais e comerciais.

O primeiro obxectivo céntrase en fomentar o uso do galego e promover o seu uso destacado en establecementos e lugares. Para conseguilo, propóñense identificar aqueles espazos que xa empregan o galego, facilitar a incorporación da lingua galega en materiais escritos destes ámbitos, e manter un diálogo continuo para garantir unha implantación sostible. Para medir o éxito, analizarase o número de locais que aceptan modificar ou incrementar o uso do galego, a cantidade de documentación traducida e a percepción social recollida mediante enquisas. Entre as actividades previstas atópase a elaboración dun mapa lingüístico de Becerreá no que o alumnado rexistrará o uso do galego nos establecementos, unha campaña con carteis e adhesivos para locais que se sumen á iniciativa, e charlas con empresarios para explicar os beneficios do uso do galego.

O segundo obxectivo céntrase en trasladar á práctica escrita o uso maioritario do galego na lingua oral. Para iso, realizarase a identificación e documentación dos locais onde o galego predomina oralmente pero non por escrito, concienciarase aos responsables da importancia da coherencia entre fala e escritura, e ofrecerase asesoramento lingüístico para facilitar esta transición. Como indicadores de logro, analizarase o aumento de materiais escritos en galego, a comparación do uso oral e escrito antes e despois do proxecto, e o número de consultas lingüísticas recibidas. Entre as actividades destacan un diagnóstico sociolingüístico a través de entrevistas, a elaboración polo alumnado de propostas para adaptar documentos e materiais ao galego, e a creación dun servizo de apoio lingüístico desde o EDL.

O terceiro obxectivo consiste en recoñecer os establecementos que destacan polo uso do galego na rotulación, información escrita, publicidade e redes sociais. Para iso, elaborarase unha listaxe destes locais, difundiranse mediante recoñecementos e promocións, e avaliarase o impacto para animar a máis locais a sumarse. Os indicadores inclúen o número de locais recoñecidos, o seguimento en redes sociais e testemuñas de comerciantes. As actividades serán a entrega de premios e distintivos, a difusión en medios e redes sociais, e a organización dun roteiro lingüístico para identificar e dar visibilidade aos locais comprometidos.

As áreas de actuación do proxecto divídense en dous ámbitos principais: o público e o privado. No ámbito público traballarase con institucións como o centro de saúde, concello, xulgado, correos, Garda Civil e centro social, enfocándose na documentación, formularios, informes e sinais informativos. No ámbito privado abarcaranse sectores diversos, como a hostalaría (cartas, menús, carteis, prezos), supermercados (seccións, propaganda, bolsas), tendas (textil, ferraxerías, librarías), talleres, gasolineiras, notarías, administracións de fincas, xestorías, autoescolas, actividades de culto e funerarias.

A temporización prevista comprende todo o curso 2024-2025 e cursos sucesivos. No curso pasado incidiuse principalmente nos ámbitos públicos mencionados, e no privado traballarase con 14 locais de hostalaría e dúas funerarias.

Aquí o vídeo que recolle a información compilada polo alumnado no curso anterior, coa que fixeron un diagnóstico da situación para o punto de partida sobre o que comezar a actuar: 

FIN DE CURSO 2024/25 NO IES DE BECERREÁ

 FESTIVAL DE CURTAS E REPRESENTACIÓN DE PEZAS SOCIOLINGÜÍSTICAS

O pasado 19 de xuño tivo lugar o festival de fin de curso no IES de Becerreá. Como cada ano, tiveron lugar varias actividades protagonizadas polos nosos rapaces e rapazas. En primeiro lugar, o alumnado de 4º da ESO representou unhas pezas de teatro de temática sociolingüística que amosan a situación de minorización da lingua galega en diversos contextos. A risa e o humor mesturábanse co fondo das obras,  que invitaban á reflexión sobre os prexuízos lingüísticos. 

De seguido, proxectáronse as curtas tamén realizadas polo alumnado de 4º, e a continuación o xurado deliberou para acabar entregando uns premios ó mellor actor ou actriz, mellor película e mellor guión. Todos quedamos abraiados coa calidade técnica e configuración das curtas, e co talento que temos no noso centro! Para o ano máis e mellor!

No seguinte enlace podedes ver o vídeo en Ioutube: https://youtu.be/SBa7JV7kxIU 

ENQUISA SOCIOLINGÜÍSTICA DO USO DO GALEGO

 O DEPARTAMENTO DE LINGUA GALEGA LEVA A CABO A ENQUISA ANUAL DO USO DAS LINGUAS, ESTA VEZ NO ÁMBITO FAMILIAR

Os datos amosan un panorama maioritariamente galegofalante no ámbito familiar, con diferentes graos de uso e conciencia lingüística: por unha banda hai unha percepción crítica que anima á súa maior presenza e prestixio; por outra banda, para unha parte dos enquisados, os prexuízos non desaparecen e a situación de diglosia mantense (o castelán segue a ser percibido como lingua A, a de prestixio). A perda da transmisión xeración estase a acelerar (30 puntos porcentuais de avoas/avós a netas/os).

Para ver os resultados da enquisa e as conclusións ás que chegamos, preme AQUÍ. 

(Extracto dunha das preguntas da enquisa)

ENTREVISTA INTERXERACIONAL ÓS AVÓS E AVOAS

Entrevista a Manuel Fernández, José Ramón Uría e Berta Vuelta

As Curuxas da Rebola entrevistan ós seus maiores, que nos relatan as experiencias da súa mocidade nas feiras e nas festas. A través desta actividade, preténdese difundir as vivencias dun tempo pasado, convidando así a reflexionar sobre os cambios que tiveron lugar e o estilo de vida de cada xeración. Quizais, ó que agora os netos e netas lle dan importancia antes nin se pensaba, e o que antes era verdadeiramente relevante hoxe concíbese de diferente maneira.  

Premendo aquí pódense ler as entrevistas completas.

DÍA DAS LETRAS GALEGAS 2025

HOMENAXEAMOS AS CANTAREIRAS E RECOÑECEMEOS O LABOR DOS MAIORES QUE PRESERVARON A TRADICIÓN Ó LONGO DO TEMPO

O pasado 17 de maio celebramos un pequeno acto de conmemoración polo Día das Letras Galegas, dedicado este ano ás cantareiras e á poesía popular. 

Quixemos tamén poñerlle nome e rostro a algunhas desas persoas anónimas que foron, durante séculos, a memoria viva do noso pobo.

O alumnado do IES de Becerreá que recolleu cantigas das súas casas (Álvaro Gómez de 1º ESO, Cristina e Lucía de 4º, Daniel García e Laura Nuñez de 1º BAC). Sabemos que esa tradición non é algo do pasado, senón algo que latexa, que se canta e se lembra nos camiños, nas cociñas, nos seráns dos  avós ou nos faladoiros ao pé da lareira. Carmen Digón, José Núñez, María Méndez, Iludina Martínez… e tantos outros nomes que nos emocionan porque son da nosa xente, xente brava, arroutada, que non calou cando había que cantar. Xente con sabedoría, con memoria, coa intelixencia de gardar e transmitir aquilo que hoxe é parte da nosa identidade. Eles e elas, sen saber quizais, alimentaron a Rosalía, a Curros, a Cunqueiro, a Fole... E tamén están nas músicas novas: nas voces das Fillas de Cassandra, da Banda da Loba, das Tanxugueiras.

Nese día quixemos dicirlles grazas, con todo o corazón. Grazas por manter viva a palabra cantada. A tradición oral non está nos libros. Está nas voces. 

Para ver e escoitar como os nosos maiores cantan cancións populares, preme no seguinte vídeo:

 

Ademais, completamos o acto coa actuación dun grupo de alumnado e da Asociación Son de Cores, que ademais de deleitarnos con mostras de música tradicional, concedéronnos unha pequena entrevista coa que puidemos coñecer mellor a estas mulleres comprometidas e amantes da tradición. 

Rematamos proxectando unha serie de vídeos que resaltan a lingua e a cultura galegas, no que os protagonistas son os membros da comunidade educativa do IES: o vídeo da nosa palabra favorita na nosa lingua materna, unha versión do "Dígocho eu!" (TVG) feita polo alumnado de Lingua Galega... 

Para ver un resumo do acto do Día das Letras Galegas, preme no seguinte vídeo:

Para ver o vídeo do "Dígocho eu!":

A CONTORNA DE BECERREÁ CO EMPRENDEMENTO SOSTIBLE

 TALLERES DE EMPRENDEMENTO SOSTIBLE

Os días 22 e 23 de abril o alumnado tivo a oportunidade de participar no Campus de emprendemento sostible promovido pola Deputación de Lugo. 

Durante a xornada do día 22, o alumnado de 3º da ESO e de 1º de BAC participaron nunha formación sobre a sostibilidade, a innovación, o emprendemento e a economía circular. Nestes días coñeceron o concepto de economía circular e puideron observar de primeira man varios exemplos desta maneira de proceder. Debateron sobre a importancia e a necesidade da sostibilidade para o noso entorno, e a importancia de atoparnos nunha reserva da biosfera. 

Remataron esta xornada fomentando a creatividade e a innovación mediante a procura de formas alternativas para facer os produtos que consumimos (un tetrabrick, unha estantaría modular, un paraugas ou un libro). 

O día 23, o alumnado de 1º de BAC tamén se desprazou a Casa Quiñones en Navia de Suarna para participar nun taller de elaboración de fieltro. Alí Pedro, o xerente, contounos como xurdiu a idea de crear un espazo de coliving e coworking no rural, e como o compaxina con outras actividades. De seguido, Balazs explicounos e ensinounos o proceso de obter o fío e o fieltro a partir da lá das ovellas, amosándonos como realizar o cardado e rematando coa elaboración de varios obxectos de fieltro por equipos baixo as súas indicacións. 

Dende o EDL apoiamos todas as iniciativas que poñan de relevo a concienciación ó alumnado e o fomento da perspectiva crítica ante os cuestións actuais. E, ademais, respaldamos e damos voz ás actividades desenvoltas na contorna do noso centro, de maneira que así, alumnas e alumnos, poden ver que as problemáticas do mundo actual están preto deles e que poden contribuír a poñerlles remedio na súa propia comarca. 

GRUPO DE TEATRO DO IES DE BECERREÁ

 'ATRACO NO BANCO', UNHA COMEDIA DISPARATADA 

O alumnado de 2º da ESO meteuse unha vez máis no papel duns atracadores para dar vida a unha divertida comedia dirixida profesorado do Departamento de Lingua Galega, e adaptada da obra orixinal do mesmo nome, do autor Manuel Núñez Singala. Un dúo de ladróns sen vocación, un director de banco máis delincuente que os propios atracadores, unha secretaria que parece inxenua pero que non o é tanto. Personaxes que fían unha disparatada trama na que a risa está máis que garantida. E tamén, como é norma do autor, unha obra que nos vai facer pensar, entre gargallada e gargallada, aínda que só sexa un pouquiño.

Esta vez, foi posta en escena no CEIP Plurilingüe San Xoán, de Becerreá, onde os alumnos e alumnas de primaria, familias e  profesorado acudiron a vela o pasado mes de abril. 

O grupo de teatro despois de rematar a función